Ανάπτυξη 2,1% και επιστροφή στα πρωτογενή πλεονάσματα προβλέπει το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού για το 2023, εν μέσω υψηλής αβεβαιότητας λόγω της ενεργειακής κρίσης για την οποία υπάρχει ανάχωμα 1 δισ. ευρώ για επιδοτήσεις ρεύματος και 3,5 δισ. ευρώ μόνιμα μέτρα στήριξης της οικονομίας.
Το 2022 προβλέπεται ρυθμός ανάπτυξης 5,3%, έναντι 4,5% που είχε προβλεφθεί στον Κρατικό Προϋπολογισμό του 2022 και 3,1% που είχε εκτιμηθεί στο Πρόγραμμα Σταθερότητας του Απριλίου 2022. Η ανάπτυξη είναι αποτέλεσμα της καλύτερης του αναμενόμενου επίδοσης της ελληνικής οικονομίας στο πρώτο εξάμηνο του έτους, από κοινού με την προς τα πάνω αναθεωρημένη εκτίμηση για τις ετήσιες τουριστικές εισπράξεις και το αυξημένο ύψος μέτρων στήριξης για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης.
Σε ό,τι αφορά το κρίσιμο μέγεθος του πληθωρισμού, ο Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή εκτιμάται ότι θα αυξηθεί κατά 8,8%, έναντι 5,6% που προβλεπόταν στο Πρόγραμμα Σταθερότητας. Σε αυτό το πλαίσιο, το ποσοστό ανεργίας αναμένεται να διαμορφωθεί σε 12,9% έναντι 13,9% που προβλεπόταν στο Πρόγραμμα Σταθερότητας και 14,2% στον Προϋπολογισμό του 2022.
Το 2023, υπό τις εξαιρετικά αβέβαιες συνθήκες διαμόρφωσης προβλέψεων και με βάση τις τρέχουσες τιμές των μελλοντικών συμβολαίων της ενέργειας, ο Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή αναμένεται να αυξηθεί κατά 3%, ενώ η ανάπτυξη να διαμορφωθεί σε 2,1%, με τις απορροφήσεις από το Ταμείο Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας να συμμετέχουν στο ΑΕΠ με 1,9%. Όπως σημειώνεται, οι προβλέψεις για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό έχουν λόγω των συνθηκών ακραίας γεωπολιτικής αβεβαιότητας υψηλό βαθμό επισφάλειας και μπορεί να αναθεωρηθούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή πριν από την κατάθεση του τελικού σχεδίου του προϋπολογισμού.
Στο δημοσιονομικό επίπεδο, το πρωτογενές έλλειμμα του 2% του ΑΕΠ για το 2022 αναθεωρείται λόγω της υψηλής ανάπτυξης της οικονομίας στο 1,7% του ΑΕΠ, ενώ προβλέπεται πρωτογενές πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ για το 2023. Για τον επόμενο χρόνο προβλέπονται 1,7 δισ. ευρώ περισσότερα φορολογικά έσοδα (κυρίως από έμμεσους φόρους) αλλά και 3 δισ. ευρώ λιγότερες δαπάνες.
Τα μέτρα στήριξης του 2023
Στο ανωτέρω αποτέλεσμα, για το 2023 έχει συμπεριληφθεί το σύνολο των δημοσιονομικών μέτρων, ύψους 3,5 δισ. ευρώ, για την ενεργειακή κρίση που εξαγγέλθηκαν στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης και επιπλέον 1 δισ. ευρώ αποθεματικό για αυξημένες δαπάνες αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης, πρωτίστως για την επιδότηση λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος και την αντιμετώπιση δαπανών των φορέων της γενικής κυβέρνησης.
| Πίνακας 2.6.: Λοιπές Δημοσιονομικές Παρεμβάσεις
(σε εκατ. ευρώ) |
||
| Περιγραφή | 2022 | 2023 |
| Παρεμβάσεις στο σκέλος των εσόδων της Γενικής Κυβέρνησης | 0 | -2.426 |
| Διατήρηση της μείωσης κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα | 0 | -871 |
| Κατάργηση της καταβολής ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, καθώς και στους συνταξιούχους | 0 | -1.241 |
| Μείωση συντελεστή ΦΠΑ στις υπηρεσίες μεταφοράς προσώπων και των αποσκευών τους έως τον Ιούνιο 2023 | 0 | -147 |
| Μείωση συντελεστή ΦΠΑ σε μη αλκοολούχα ποτά και σε υπηρεσίες διάθεσης μη αλκοολούχων ποτών και ροφημάτων έως τον Ιούνιο 2023 | 0 | -86 |
| Μείωση συντελεστή ΦΠΑ στα εισιτήρια κινηματογράφων, θεατρικών παραστάσεων και συναυλιών, στα γυμναστήρια και τις σχολές χορού, στο τουριστικό πακέτο έως τον Ιούνιο 2023 | 0 | -13 |
| Αναστολή ισχύος του ΦΠΑ 24% για νέες οικοδομέςέως τέλος του 2024 | 0 | -18 |
| Κατάργηση ειδικής εισφοράς 1% υπέρ του Ταμείου Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων | 0 | -50 |
| Παρεμβάσεις στο σκέλος των δαπανών της Γενικής Κυβέρνησης | -1.001 | -1.065 |
| Μισθολογικές παρεμβάσεις για στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων | -13 | -50 |
| Αναμόρφωση του ειδικού μισθολογίου των Ιατρών του ΕΣΥ | 0 | -53 |
| Επέκταση επιδόματος μητρότητας ιδιωτικού τομέα από τους 6 στους 9 μήνες από το 2023 | 0 | -64 |
| Πρόγραμμα Ανακαινίζω/Ενοικιάζω για Κενά Σπίτια | 0 | -50 |
| Αύξηση ΚΑΠ των ΟΤΑ από το 2023 | 0 | -120 |
| Αύξηση του φοιτητικού στεγαστικού επιδόματος | -26 | -26 |
| Πρόγραμμα μίσθωσης ιδιωτικών ακινήτων με σκοπό να διατεθούν με πολύ χαμηλό μίσθωμα σε ευάλωτους Έλληνες δικαιούχους (Εστία 2) | -2 | -7 |
| Κίνητρα για επέκταση τουριστικής περιόδου | -31 | -20 |
| Πρόγραμμα Ανακαινίζω / Εξοικονομώ για νέους ηλικίας 18 έως 39 ετών | 0 | -300 |
| Αύξηση δικαιούχων του προγράμματος ανακυκλώνω/αλλάζω συσκευή κατά 200.000 | -140 | 0 |
| Επιδότηση κτηνοτρόφων από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης λόγω αύξησης της τιμής των ζωοτροφών | -89 | 0 |
| Εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάνελ σε νοικοκυριά, επιχειρήσεις και αγροτικές εκμεταλλεύσεις με στόχο την μείωση του ενεργειακού κόστους* | -700 | 0 |
| Πρόγραμμα χαμηλότοκου δανεισμού για την αγορά πρώτης κατοικίας από νέους και νέα ζευγάρια έως 39 ετών | 0 | -375 |
| Παρεμβάσεις δαπανών που χρηματοδοτούνται από τον Τακτικό Προϋπολογισμό | -39 | -688 |
| Παρεμβάσεις δαπανών που χρηματοδοτούνται από το ΠΔΕ | -962* | -377 |
| Συνολικό Δημοσιονομικό Κόστος των Παρεμβάσεων (Α+Β) | -1.001 | -3.491 |
| Σημείωση: το θετικό πρόσημο (+) δηλώνει αύξηση εσόδου ή μείωση δαπάνης και το αρνητικό πρόσημο (-) δηλώνει μείωση εσόδου ή αύξηση δαπάνης.
* Μέρος των εν λόγω πιστώσεων του ΠΔΕ αναμένεται να απορροφηθεί και εντός του 2023. |
||
Επιπλέον, για το έτος 2023 προβλέπεται η διάθεση πόρων ύψους 8,3 δισ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και 5,6 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, εκ των οποίων 3,5 δισ. ευρώ από το σκέλος των επιχορηγήσεων, στο οποίο έως σήμερα έχουν ενταχθεί 372 έργα και εμβληματικές επενδύσεις ύψους 13,5 δισ. ευρώ.
Μεγάλη μείωση του χρέους
Το χρέος της Κεντρικής Διοίκησης εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στα 392.300 εκατ. ευρώ ή 186,9% ως ποσοστό του ΑΕΠ στο τέλος του 2022, έναντι 388.337 εκατ. ευρώ ή 212,4% ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2021, παρουσιάζοντας μείωση κατά 25,5 ποσοστιαίες μονάδες έναντι του 2021.
Το 2023 το ύψος του χρέους της Κεντρικής Διοίκησης προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί στα 395.030 εκατ. ευρώ ή 178,8% ως ποσοστό του ΑΕΠ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 8,1 ποσοστιαίες μονάδες έναντι του 2022.
Το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στα 355.000 εκατ. ευρώ ή 169,1% ως ποσοστό του ΑΕΠ στο τέλος του 2022, έναντι 353.389 εκατ. ευρώ ή 193,3% ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2021, παρουσιάζοντας μείωση κατά 24,2 ποσοστιαίες μονάδες έναντι του 2021.
Το 2023, το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί στα 357.000 εκατ. ευρώ ή 161,6% ως ποσοστό του ΑΕΠ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 7,5 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ έναντι του 2021.
Δήλωση Χρήστου Σταϊκούρα και Θόδωρου Σκυλακάκη
Σε γραπτή τους δήλωση ο Υπουργός Οικονομικών κ. Χρήστος Σταϊκούρας και ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών κ. Θόδωρος Σκυλακάκης αναφέρουν:
“Καταθέτουμε προς συζήτηση στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής το Προσχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού του 2023.
Ο Προϋπολογισμός του 2023 καταρτίζεται υπό συνθήκες εξαιρετικά υψηλής αβεβαιότητας, αναφορικά με τις γεωπολιτικές εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Καλείται να συγκεράσει προκλήσεις που αφορούν την ενεργειακή κρίση, την πληθωριστική πίεση στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, την υγειονομική κρίση που, εάν και έχει υποχωρήσει, συνεχίζει να επιβαρύνει τις δαπάνες του συστήματος υγείας, αλλά και τις αυξημένες δαπάνες για την αναγκαία αμυντική θωράκιση της χώρας. Την ίδια στιγμή καλείται να διατηρήσει τη δημοσιονομική ισορροπία και τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης, αλλά και να υποστηρίξει ένα ευρύ φάσμα μεταρρυθμίσεων για τη βελτίωση της ζωής και της ευημερίας όλων των πολιτών.
Είναι σαφές ότι οι κίνδυνοι που περιβάλλουν τις μακροοικονομικές προβλέψεις, τόσο σε Εθνικό όσο και σε Παγκόσμιο επίπεδο για το 2023, είναι αυξημένοι και συνδέονται κατά κύριο λόγο με τις γεωπολιτικές προκλήσεις, την εξέλιξη του πολέμου στην Ουκρανία, τις συνθήκες εφοδιασμού της Ευρώπης με φυσικό αέριο, τις τιμές της ενέργειας και των καυσίμων και την Ευρωπαϊκή νομισματική πολιτική.
Ωστόσο, η Ελληνική οικονομία έχει επιδείξει σημαντική ανθεκτικότητα, υποστηριζόμενη από τα δημοσιονομικά μέτρα της πολιτείας. Ως αποτέλεσμα, για το 2022 προβλέπεται ρυθμός ανάπτυξης 5,3%, έναντι 4,5% που είχε προβλεφθεί στον Κρατικό Προϋπολογισμό του 2022 και 3,1% που είχε εκτιμηθεί στο Πρόγραμμα Σταθερότητας του Απριλίου 2022, τη στιγμή που ο Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή εκτιμάται να αυξηθεί κατά 8,8%, έναντι 5,6% που προβλεπόταν στο Πρόγραμμα Σταθερότητας. Σε αυτό το πλαίσιο, το ποσοστό ανεργίας αναμένεται να διαμορφωθεί σε 12,9% έναντι 13,9% που προβλεπόταν στο Πρόγραμμα Σταθερότητας και 14,2% στον Προϋπολογισμό του 2022.
Το αποτέλεσμα αυτό υποστηρίχθηκε εντός του 2022 από δημοσιονομικά μέτρα ύψους 4,7 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, μέτρα ύψους 4,3 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, αλλά και μεταρρυθμίσεις προς όφελος των πολιτών, όπως ενδεικτικά είναι η διπλή αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 9,7% συνολικά μέσα στο 2022, η περαιτέρω μόνιμη μείωση του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ), από το 2018 κατά 35% και η κατάργηση του φόρου γονικών παροχών-δωρεών.
Για το 2023, υπό τις εξαιρετικά αβέβαιες συνθήκες διαμόρφωσης προβλέψεων και με βάση τις τρέχουσες τιμές μελλοντικών συμβολαίων της ενέργειας, ο Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή αναμένεται να αυξηθεί κατά 3%, έναντι 4% της Ευρωζώνης, σύμφωνα με τις θερινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ η ανάπτυξη αναμένεται να διαμορφωθεί σε 2,1%, έναντι 1,4% του μέσου όρου της Ευρωζώνης σύμφωνα με τις θερινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και 0,9% σύμφωνα με τις προβλέψεις Σεπτεμβρίου 2022 της ΕΚΤ. Σημειώνεται ότι οι προβλέψεις για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό, έχουν λόγω των συνθηκών ακραίας γεωπολιτικής αβεβαιότητας, υψηλό βαθμό επισφάλειας και μπορεί να αναθεωρηθούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή πριν την κατάθεση του τελικού σχεδίου του προϋπολογισμού.
Ο Προϋπολογισμός του 2023 είναι ο πρώτος κρατικός προϋπολογισμός τα τελευταία δώδεκα έτη, που καταρτίζεται εκτός του πλαισίου μνημονιακής επιτήρησης ή ενισχυμένης εποπτείας. Συνεπώς πλέον, όλα τα δημοσιονομικά μεγέθη απεικονίζονται μόνο με τη κοινή μεθοδολογία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Λογαριασμών (ESA) και παραλείπονται πλέον εκτιμήσεις κατά πρόγραμμα.
Το γεγονός αυτό ωστόσο, καταδεικνύει την εθνική ευθύνη απέναντι στις θυσίες των πολιτών τα τελευταία δώδεκα έτη, αλλά και στη νέα γενιά, να διατηρηθεί η δημοσιονομική ισορροπία της χώρας, βασιζόμενοι σε ίδιες δυνάμεις, ακόμη και κάτω από αντίξοες διεθνείς συγκυρίες. Οι δημοσιονομικοί στόχοι που είχαν τεθεί στο Πρόγραμμα Σταθερότητας, αναφορικά με το πρωτογενές πλεόνασμα γενικής κυβέρνησης, ήτοι ελλείμματος 2% του ΑΕΠ για το 2022 και πλεονάσματος 1,1% του ΑΕΠ για το 2023, αναθεωρούνται σε έλλειμμα 1,7% του ΑΕΠ για το 2022 και πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ για το 2023. Με αυτό τον τρόπο διατηρείται η δημοσιονομική ισορροπία για την εν λόγω περίοδο, διοχετεύοντας τους απαραίτητους πόρους, έχοντας χτίσει με διορατικότητα ασφαλή ταμειακά διαθέσιμα, για την αντιμετώπιση των προκλήσεων κατά το νέο έτος.
Στο ανωτέρω αποτέλεσμα, για το 2023 έχει συμπεριληφθεί το σύνολο των δημοσιονομικών μέτρων, ύψους 3,5 δισ. ευρώ, που εξαγγέλθηκαν στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης και επιπλέον 1 δισ. ευρώ αποθεματικό για αυξημένες δαπάνες αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης, πρωτίστως για την επιδότηση λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος και την αντιμετώπιση δαπανών των φορέων γενικής κυβέρνησης.
Επιπλέον, για το έτος 2023 προβλέπεται η διάθεση πόρων ύψους 8,3 δισ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και 5,6 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, εκ των οποίων 3,5 δισ. ευρώ από το σκέλος των επιχορηγήσεων, στο οποίο έως σήμερα έχουν ενταχθεί 372 έργα και εμβληματικές επενδύσεις ύψους 13,5 δισ. ευρώ.
Όπως αναφέρθηκε, η αβεβαιότητα γύρω από τις ευρύτερες γεωπολιτικές εξελίξεις, αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα που δυσχεραίνει τη διενέργεια ασφαλών προβλέψεων παγκοσμίως. Σε αυτό το πλαίσιο, το βασικό όπλο οικονομικής άμυνας της χώρας είναι η συνετή δημοσιονομική διαχείριση, κατευθύνοντας τους πόρους που είναι διαθέσιμοι, στον μετριασμό των συνεπειών της ενεργειακής κρίσης στην Ελληνική κοινωνία και τον παραγωγικό ιστό της χώρας. Παράλληλα, η τήρηση των ρεαλιστικών δημοσιονομικών στόχων είναι το διαβατήριο για την πρόσβαση στις αγορές, τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του Ελληνικού χρέους και την επίτευξη επενδυτικής βαθμίδας, έτσι ώστε να διατηρηθεί η θετική οικονομική προοπτική της χώρας για τα επόμενα έτη”.
Πηγή: www.capital.gr https://www.capital.gr/oikonomia/3662081/anaptuxi-2-1-en-meso-krisis-kai-protogenes-pleonasma-0-7-tou-aep-to-2023
